Sömürgecilik; güçlü olan devletin, güçsüz olan başka bir devletin topraklarını işgal ederek hem yeraltı hem de yerüstü kaynaklarını sömürmesidir. Günümüzde sömürgecilik farklı şekillerde devam etse de görünür bir şekilde sömürgecilik bitmiştir. 20. yüzyılın sonlarına doğru son bulmuştur. Sömürgecilik bitene kadar çoğu Avrupa Devleti, Afrika ülkelerini sömürmüşlerdir. Neredeyse Afrika’da, tarihinde sömürgeye rastlanmayan devlet yok gibidir.
Sömürgecilik, sanayi devriminden sonra başlamıştır. Devletler, hızlı bir şekilde sanayilerini geliştirmekteydiler. Ancak ülkelerin doğal kaynakları sanayilerine yetmiyordu. Bunun için de sömürgelere ihtiyaç duyuyorlardı. Sömürgeciliğe, İspanya ve Portekiz öncülük etmiştir. 15. yüzyılda Portekizli denizciler, yeni yerler keşfetme çabası içindeydiler. Bunun sonucunda özellikler güney yarım kürede birçok toprak parçası keşfettiler. Keşfedilen kimi yerlerde siyasi birlik varken, kimi yerlerde hiçbir birlik yoktu. Bu da sömürgeci devletlerin işini kolaylaştırıyordu.
Portekiz ve İspanya’nın birçok sömürgesi oldu. Sömürgelerden gelen zenginlikler bu devletlerin hızlı bir şekilde kalkınmasına neden oldu. Ancak Portekizliler, bu zenginliği yanlış yerde kullandı. Portekiz, zor duruma düştü. Bunu fırsat bilen İngiltere, önüne geçen yeri sömürgesi haline getiriyordu. Karşısına gelen insanları da katlediyordu. Yine de sömürgeyi bırakmıyordu. İngiltere, sömürgecilikte o duruma gelmişti ki “topraklarında Güneş batmayan ülke” olarak anılmaya başlandı. İtalya ve Almanya’nın da siyasi birliklerini tamamlayarak sömürgeciliğe girişmeleri, sömürgecilik yarışını başlattı. İlk zamanlar Osmanlı’nın güçlü olması sömürgelerine giden yolların güvenliği açısından İngiltere için çok önemliydi. Ancak daha sonraları Osmanlı topraklarının üzerinde bulunan petrolün değerlenmesi ile sömürgeci devletlerin gözlerinin Osmanlı’nın toprakları üzerine dönmesine neden oldu.
Categories: Ana Sayfa
1 reply »